Inglis tili hám ádebiyatı kafedrası

Завкафедрой: Тажиева Алия Утебаевна, кандидат педагогических наук, доцент
Тел.: +998913056788
e-mail: tajieva67@gmail.com
 Веб-сайт: http://forlang.ndpi.uz

Inglis tili hám ádebiyatı  kafedrası

     Ingliz tili hám ádebiyatı kafedrası dáslep 1950-jılda sol kezdegi Qaraqalpaq mámleketlik pedagogikalıq institutında ashılǵan. Kafedra tarixina atları altın háripler menen jazılǵan J.Allamuratov, A.P. Rogach Modement, I.P.Chuxmina, J.Lebel, N.Andrianova, A.A.Qurbanazarov, J.R.Xasanova, K.X.Kamalov, M.N.Madriyakova, S.Y. Virva, K.Ismailov, E.U. Bazarbaev, J.B. Abdireimov, G.D.Melnik, A.V.Tuney, N.Yo‘ldashov, R.K. Rzayeva, B.J. Shaniyazov, M. Allambergenov, R.D. Bekmuratova sıyaqlı alımlar hám metodistler jas áwladtı tárbiyalawǵa óz  úleslerin qosqan.

     Búgingi kúnde kafedrada 29 den artıq qánigeler, sonnan 2 ilim kandidatı (A.Y.Tajieva, D.J.Mamırbaeva), 5 PhD( N.M.Jalǵasov, A.Xudaybergenov, B.Arzieva, S.Saparov, F.Allanazarova,), 3 úlken oqıtıwshı (T.Koyshekenva, H.Dauletmuraova, G.Esbergenova), 8 tájiriybeli assistent-oqıtıwshılar hám 11 stajyor -oqıtıwshılar jumıs alıp barmaqta. Kafedradaǵı 29 professor-oqıtıwshılardın hámmesi shet tilin biliw dárejesi “C 1” xalıq aralıq sertifikatına iye. Kafedra baslıǵı – pedagogika ilimleri kandidatı, docent Aliya Utebaevna Tajieva.

     Bilim beriw procesinde úlken áhmiyetke iye táreplerdiń biri – bul oqıtıwshılar, olardiń bilim dárejesiniń joqarı boliwi, sabaq beriw usullarınıń xalıqaralıq standartlarǵa sáykes boliwi talabalardıń sapalı bilim alıwına tikkeley tásir etedi. Sol sebepli kafedra oqıtıwshıları rejeli túrde Ózbekstandaǵı Britaniya Keńesi, Amerika Qurama Shtatlari elshiligi,  Ózbekstan mámleketlik jáhán tilleri universiteti, sonday-aq, shet el universitetleriniń qánigeligin arttırıw kurslarında tájiriybelerin arttırıp kelmekte. Atap aytsaq, S.Saparov (2008 jıl Hindistan); N.Jalgasov (2009. Germaniya, 2024 jıl Finlyandiya, 2024jıl AQSh); D.Mamırbaeva, A.Tajieva (2013jıl Ullı Britaniya); S. Saparov, N. Jalgasov, (2018 jıl Ullı Britaniya), A.Tajieva (2020 jıl AQSh), D.Mamirbaeva, N.Nuratdinova (2021 jıl AQSh), Z.Ganieva (2023 jıl Kazan), B.Arzieva, U.Khodjaniyazova (2024 jıl Qazaqstan) shet ellerdiń TOP 1000liǵina kiretuǵun joqarǵi oqiw orinlarinda tajribe almasip qaytqan .

     Joqarı oqıw ornı oqıtıwshıları bilim beriw menen qatar ilimiy izertlew jumıslari menen da shuǵullanadı. Inglis tili hám ádebiyatı kafedrasında ush baǵdar boyınsha ilimiy izertlewler alıp barılmaqta, olar; tálim hám tárbiya teoriyası hám metodikası, túrli til sistemalarındaǵı tillerdiń salıstırmalı izertleniwi hám pedagogika teoriyası. Kafedrada usi baǵdarlar boyincha 28 doktorant ilimiy izertlew jumısların alıp barmaqta. Alıp barılıp atırǵan izertlewler nátiyjelerine bola sońǵı 5 jılda ilimiy jurnallarda 50 dan aslam maqala, 4 monografiya, 15 oqıw qollanba, 18 metodikalıq qollanba baspadan shıǵarılǵan.

     Kafedranıń baslı wazıypası mektepke shekemgi bilimlendiriw mekemelerinde,  ulıwma bilim beriw mektepleri hám orta arnawlı professional bilim beriw sholkemleri ushın bolajaq inglis tili hám ádebiyatı oqıtıwshıların tayarlaw. Usi orayda hazirgi kúnde  500 den aslam bakalavriat talabaları hám 18 magistrantlar bilim almaqta. Olar ushın barlıq zárúr sharayatlar jaratılǵan: jaqtılı oqıw xanaları  zamanagóy kompyuter  úskeneleri, proektorlar, markerli hám interaktiv doskalar, inglis, rus, ózbek, qaraqalpaq tillerindegi kóplep maǵlıwmatnamalar jámlengen professional rawajlanıw orayı bar. Lekciya hám seminarlar oqıtıwdıń innovaciyalıq texnologiyalarinan paydalanǵan halda ótkeriledi.

     Sabaqlardıń sapasıniń zaman talabina juwap beretuǵın dárejede otiliwi sebepli Ingliz tili hám ádebiyatı bakalavriat tálim baǵdarındaǵı kóp ǵana talantlı, ziyrek talabalar arasında Prezident stipendiyası, (A.Kenjemuratova, 2004, I.Dilmanov, 2022, N.Nurniyazov 2024); Alisher Nawayı atındaǵı stipendiya (Z.Masharipova, 2004; Z.Kenjemuratova, 2007; S.Ibadullaeva 2008; G.Kenjebaeva 2009; A.Bisenova 2010; N.Kalbaeva, N.Babadjanova 2011; A.Berdambetova 2013; N.Jumaniyazova 2016; A.Orazgalieva 2018; Z.Ganieva 2018. A.Arazdurdieva 2024), Qubla Koreyanıń  Ózbekstandaǵı elshixanası stipendiyaları (N.Madreimova, L.Jakipova, R.Rambergenov, R.Sodiqov), I.Yusupov atindaǵı stipendiya (N. Djumaniyazova 2015, A. Tadjetdinova 2016, D. Kdirbaeva 2020, Nursultan Nurniyazov 2021, Annasoltan Arazdurdieva  2021), Ajiniyaz stipendiyası (A. Muxammedyarov 2018, A.Jalǵasbaeva  2023), I. Karimov atındaǵı stipendiya (M.Azatbaeva 2020) iyeleri boldı. Kafedrada 3 dógerek, sáwbet dógeregi, jaziw dógeregi, ilim izertlew dógerekleri jumıs islep tur, olardan talabalar hám magistrantlar óz sheberligin asırıw hám bos waqıtların mazmunlı ótkeriwi ushın paydalanadi. Kafedra talabaları xalıq aralıq hám respublikalıq konferenciyalarda belsene qatnasıp kelmekte. 250 den artıq talabalardıń maqalaları ilimiy jurnallarda hám konferensiya toplamlarinda jarıq kórdi. Kafedra professor-oqıtıwshıları hám talabaları túrli xalıq aralıq joybarlar tańlawlarında jeńimpaz boldı hám nátiyjeli qatnasıp kelmekte. Olar arasında:

     1) English Access Microscholarship dástúri (AQSH elchixanası grantı). Koordinator D.Mamırbaeva. 2016-2018; 2018-2020; 2020-2022, 2022-2024 – jıllar;

     2) Satellite Access dástúri (AQSH elshixanası grantı). Koordinator K.Yakupova. 2020-2022- jıllar;

     3) Shet tili oqıtıwshıları ushın tájiriybe almasıw hám kóp tillilik, kóp mádeniyatlılıqqa tiykarlanǵan oqıw baǵdarlamaların islep shıǵıw. Koordinator V.Mamırbaeva. Joybar tiykarında AQSh tıń Vermont shtatındaǵı Xalıq aralıq bilimlendiriw mektebi hám Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutı ortasında Memorandiumǵa qol qoyıldı.

     Oqıtıwshı hám talabalardıń, ilimpazlardıń, doktorantlardıń mámleketimizde shet tilin úyreniw, oqıtıw hám bahalaw boyınsha kelip shigip atırǵan mashqalalar, olardi jaqsilaw boyınsha piker-usinislarin talqilaw, shet tiline degen qiziǵiwshiliqlardiń natiyjelerin arttiriw maqsetinde Inglis tili hám ádebiyatı kafedrası hár jılı shet tillerin oqıtıw hám úyreniw boyınsha  xalıq aralıq konferenciyalar shólkemlestiriledi. Olardan 2019 jılı “Shet tillerin oqıtıwda innovaciyalar: mashqalalar hám perspektivalar”, 2020 jılı “Shet tili sabaqlarında STEM texnologiyalarınan paydalanıw ózgeshelikleri”, 2022 jılı “”Baǵsha-mektep-joqarı bilimlendiriw-karxana” principi tiykarında shet tillerin oqıtıwdı en jaydiriw usillari hám 2024 jılı “Shet tili táliminde milliy hám jáhán ilim-pán texnologiyaları jetiskenliklerinen paydalanıw abzallıqları hám mashqalaları” atamasındaǵı konferenciyalardı atap ótsek boladı.

     Inglis tili hám ádebiyatı kafedrasında akademiyalıq háreketsheńlik, bilimlendiriw  hám ilimiy  izertlewler tarawında tek qana Ózbekstan Respublikasi oqiw orinlari emes,  sonimenen qatar sırt ellerdiń basqa da joqarı oqıw orınları menen birge islesiwler jolǵa qoyılǵan. 2020-jılda kafedranıń 6 talabası bir semestr Ózbekstan mámleketlik jáhán tilleri universitetinde, 3 talabasi Qazaqstan Respublikasi Astana qalasında jaylasqan Evroaziya  milliy universitetinde, 2022-2023 jıllari 3 talaba Slovakiya mámleketinde,  2022 jılı 1 magistratura talabası Kuban mámleketlik universitetinde, 2024 jılı 4 talaba Qazaqstan Respublikasi Evroaziya  milliy universitetinde hám 4 talaba Slovakiya  mámleketindegi Comenius hám Constantine the Philosopher universitetlerinde akademiyalıq almasıw jobası boyınsha oqıp bilim aldı. Soniń menen qatar  basqa joqarı oqiw ornı  professor-oqıtıwshıları, atap aytqanda Ózbekstan mámleketlik jáhán tilleri universiteti professori, p.i.d., L.T.Ahmedova hám Evraziya Milliy Universiteti professori f.i.d., G.I.Baygunisova, docentler G. Gaurieva, A. Abdihalikova, J.Nurjanova, A.Abduvahitova, Amerika Qurama Shtatlari elshixanasi tárepinen jiberilgen oqıtıwshılar Grace Kadlak, Djuzeppe Chuaramonte talabalar menen sabaqlar alıp barmaqta hám olardıń ilimiy-izertlew jumıslarına ilimiy basshılıq etpekte.