«Mámleketimiz óz rawajlanıwınıń jańa hám joqarı basqıshına kirip atırǵan házirgi dáwirde jadid babalarımız sıyaqlı batıs ilim-páni jetiskenlikleri menen birge milliy qádiriyatlar ruwxında tárbiyalanǵan kadrlar suw menen hawaday zárúr»
(Sh.M.Mirziyoyev – Respublikalıq Mánawiyat hám aǵartıwshılıq keńesiniń keńeytilgen jıynalısındaǵı bayanatınan.
Tashkent, 22-dekabr 2023-jıl)

Insannıń ruwxıy hám aqılıy dúnyasın ańlatıp, onıń turmıslıq kózqarasların óz ishine alatuǵın keń túsiniklerdiń biri – bul mánawiyat esaplanadı. Mánawiyat adamlardıń ishki dúnyası, yaǵnıy onıń arzıw-úmiti, maqset-tilekleri, bilim hám turmıslıq tájiriybelerin ańlatadı. Mánawiyat bárqulla aǵartıwshılıq penen birge júredi. Óytkeni, oqıp bilim alıw, turaqlı úyreniw hám tájiriybe arttırıw nátiyjesinde insanlarda mánawiyat qáliplesip baradı. Insannıń mánawiy dúnyası qánshelli bayıp barsa, jámiyette, mámlekette kúsh-qúdiretli boladı.

Elimizde mánawiyat tarawın rawajlandırıw, xalıqtı, sonıń ishinde, keleshegimiz bolǵan jaslarımızdı ruwxıy dúnyası bay, salamat pikirge iye, ata-babalarımızdan miyras bolıp kiyatırǵan qádiriyatlardıń múnásip dawamshıları sıpatında watansúyiwshilik ruwxında tárbiyalaw mámleketlik siyasat dárejesine kóterilgen. Bul pikirimizdi Respublikalıq Mánawiyat hám aǵartıwshılıq keńesiniń baslıǵı tikkeley mámleketimizdiń basshısı – Prezident ekenliginiń ózi dálilleydi.

Bosaǵımızda esik qaǵıp turǵan jańa jıl qarsańında Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev basshılıǵında bolıp ótken Respublikalıq Mánawiyat hám aǵartıwshılıq keńesiniń keńeytilgen jıynalısında kelesi jıllarda mámleketimizde ilim, bilimlendiriw, tárbiya, mánawiyat hám mádeniyat tarawında ámelge asırılatuǵın áhmiyetli wazıypalar belgilep berildi.

Jıynalısta mámleketimiz basshısı ulıwma toǵız baǵdar boyınsha óz usınısların bildirip, áhmiyetli baslamalardı alǵa súrdi.

Búgingidey globallasıw sharayatında dúnyada ilim-pán, texnologiya hám innovaciyalıq ideyalar rawajlanıp ǵana qoymastan, mámleketler, xalıqlardıń tınıshlıǵı, awızbirshiligi, abadan turmısı ushın qáwip tuwdıratuǵın hár qıylı quramalı jaǵdaylardıń júzege kelip atırǵanın hesh kim biykarlay almaydı. Usınday qáwip-qáterli jaǵdayda xalqımızdıń búgingi kúnnen razı bolıp jasawı hám jarqın keleshegin támiyinlew mánawiyat tarawı ushın metodikalıq tiykar bolıp xızmet etetuǵın milliy ideyamızdı rawajlandırıwdı talap etpekte. Al, bul bolsa óz gezeginde mámleketimiz ekonomikasın zamanagóy talaplar tiykarında rawajlandırıwdı talap etedi. Yaǵnıy, ekonomika hám mánawiyat – bul qustıń eki qanatına megzeydi. Qashan qus usı eki qanatın birdey sermese ǵana aspanǵa usha aladı – gózlengen maqsetke erisedi. Kúshli ekonomika mámlekettiń denesi bolsa, mánawiyat – onıń ruwxı, bekkem imaratınıń tırnaǵı esaplanadı.

Bunnan kórinip turǵanınday, materiallıq hám mánawiy turmıs princpleri bir-birin biykarlamaydı, kerisinshe, óz ara baylanısıp, bir-birin toltıradı. Joqarı rawajlanıwǵa erisiwdi maqset etken hár bir insan hám jámiyet óz ómirin usınday úzliksiz baylanıs tiykarında qurıp, onı rawajlandırǵan jaǵdayda ǵana unamlı nátiyjege erisedi.

Dúnyada milliy ózlik hám mánawiy qádiriyatlarǵa qarsı ideologiyalıq qáwip-qáterler artıp barmaqta. Bunıń aqıbetinde xalqımız, ásirese, jaslarımız arasında tek ǵana ózinen basqanı oylamaw, miynet etiw, shańaraq muqaddes dárgay ekenligin túsinip jetiw sıyaqlı qádiriyatlarımızǵa jeńil-jelpi túrde qatnas jasaw jaǵdayları ushırasıp atırǵanı da haqıyqat. Bul shańaraq, máhálle hám bilimlendiriw mákemelerinde jaslar tárbiyası, jámiyettegi jámlespegen jaslar menen maqsetli birge islesiwde jańa, zamanagóy mexnazmlerdi engiziwdi talap etpekte.

Jıynalısta Prezidentimiz tárepinen bilimlendiriw tarawın bunnan bılay da jetilistiriw, ásirese, hayal-qızlardıń oqıwı hám kásip-óner úyreniwine imkaniyat jaratıw, teatr kórkem ónerin rawajlandırıw, qala hám rayonlardaǵı mádeniyat orayların zamanagóy tipte qurıw, maqam hám baqsıshılıqtı ilimiy tiykarda izertlew, muzıka hám ayaq-oyın, kino, cirk, muzeyler, súwretlew óneri, ádebiyat sıyaqlı xalqımızdıń ruwxıy dúnyasın joqarılatatuǵın tarawlardıń jańa basqıshqa kóteriliwi ushın áhmiyetli baslamalar alǵa súrilgeni mámleketimizdiń rawajlanıwı ushın tiykar boları sózsiz.

Usı baslamalar qatarında, Nókis qalasında «Aral mádeniyatı» xalıqaralıq ilimiy konferenciyasınıń ótkeriliwi keń jámiyetshilik, tarawdaǵı ziyalılar hám qánige-ekspertler tárepinen qollap-quwatlanıp, úlken qızıǵıwshılıq oyattı.

Búgin biz óz aldımızǵa Úshinshi Renessans tiykarın jaratatuǵın jaslardı tárbiyalaw, Jańa Ózbekstan hám Jańa Qaraqalpaqstandı qurıwdı maqset etken ekenbiz, bunda birinshi gezekte, xalqımızdıń mánawiyatın rawajlandırıw, jaslardı ullı oyshıl ata-babalarımızdıń múnásip dawamshılarına aylandırıw aldımızdaǵı áhmiyetli wazıypalardan bolıp esaplanadı.

Quvondiq Qodirov,
Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutı rektorı w.w.a.