26-dekabr kúni Quyash tutılıwı Ózbekstan Respublikası barlıq orınlarında jormal Quyash tutılıwı júz berdi. Tutılıw Tashkent waqtı menen saat 8:00 de baslanıwı kútilgen edi. Tashkent qalasında tutılıw dawamlılıǵı 2 saat 6 minuttı quradı.

Al biziń Nókis qalamızda tutılıw saat 07:55 de baslandı. Bul astronomiyalıq hádiyseni baqlaw Ózbekstan respublikasında tek ǵana 5 arnawlı orınǵa ornatılǵan teleskop arqalı sapalı baqlaw múmkin bolıp tabıladı.

Sol arnawlı orınlardıń biri Nókis qalasında jaylasqan Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutındaǵı teleskop esaplanadı. Bul Quyash tutılıwın Ózbekstan Ilimler Akademiyası Mırza Uluǵbek atındaǵı astronomiya institutınıń kishi ilmiy xızmetkeri Azizbek Matekov hám Ájiniyaz atındaǵı NMPI nıń 2-kurs magistrantı Ibrayım Jaksimuratovlar talaba hám qızıǵıwshı jaslar menen birgelikte Ózbekstan Ilimler Akademiyası Qaraqalpaqstan bólimi binasında astronomiyalıq tábiyiy qubılıs Quyash tutılıwın Ájiniyaz atındaǵı NMPI nıń astronomiyalıq baqlawlar alıp barıw ushın arnalǵan Meade LX90 teleskopında baqlaw ótkerdi. Quyash tutılıwınıń maksimum fazası saat 08:54 de baqlandı.

Ay Quyash diametriniń 45% tin qapladı.

Baqlaw dawamında astronomiyalıq hádiyseni baqlaw ushın talabalarǵa qaǵazdan islengen arnawlı úskene tarqatıldı.

Sonıń menen birge baqlawdı web kamera járdeminde videoǵada alıw imkaninada iye bolındı. Quyash tutılıwı saat 09:59 ge shekem dawam etti.

Quyashtıń Ay menen tosılıwı Quyash tutılıwı delinedi. Quyash penen jarıtılǵan Ay fazada jıynalatuǵın konus sıyaqlı saya hám jayılıp túsetuǵın konus  sıyaqlı yarımsayalar taslaydı. Bul konuslar Jer beti menen kesiliskende yaǵnıy Aydıń saya hám yarımsayaları oǵan túskende, biz Jer betiniń hár qıylı noqatlarınan hár qıylı kórinistegi Quyash tutılıwın baqlaymız.

 

I.Jaksimuratov,

Ájiniyaz atındaǵı NMPI nıń Anıq hám tábiyiy pánlerdi oqıtıw metodikası (fizika hám astronomiya) qánigeligi 2-kurs magistrantı.