Studentlik – altın dáwir. Óytkeni, bul jaslıq jiger, ilhám-yosh, quwanıshqa tolı ómirdiń bir máwriti bolıp tabıladı. Solay eken, studentler ushın derlik hár kúni bayram desek qátelespegen bolamız. Degen menen, 17-noyabr sánesi xalıqaralıq kólemde studentler kúni sıpatında keń túrde belgilenedi. Xosh, ne ushın bul bayram 17-noyabrde belgilenedi?

Studentler kúniniń óz tariyxı bar. Bul baxıtlı jaslıq dáwiri hám romantikalıq bayram bolǵanı menen kúnniń tariyxında kewilsiz waqıyalar bolǵanlıǵın atap ótiw kerek.

Ekinshi jer júzilik urıs waqtı menen baylanıslı bul waqıya tómendegishe: 1939-jıldıń 28-oktyabr kúni fashistler basqınshılıǵında qalǵan Praga qalasındaǵı joqarı oqıw orınlarınıń studentleri hám oqıtıwshıları Chexoslovakiya mámleketiniń dúzilgen kúnine arnap demonstraciyaǵa shıqqan. Demonstraciya waqtında basqınshılar studentlerge qarsı shıǵıp, medicina fakultetiniń Yan Opletal isimli studentine qaray oq atqan hám jaradar etken. Jaraqatı emleniwine qaramastan student 11-noyabr kúni qaytıs bolǵan. Studentti jerlew máresimi 15-noyabr kúni bolıp ótken hám onıń dawamı narazılıq akciyasına aylanıp ketken. Narazılıq akciyası waqtında onǵa shamalas student uslanıp, qamalǵan. 17-noyabr kúni fashistler tań azanda studentler jataqxanasın qorshap alıp, narazılıq akciyasına qatnasqan 1200 den aslam studentti qolǵa alǵan hám olardıń kópshiligin Zaksenxauzendegi konclagerge jibergen. Toǵız student hám studentler háreketiniń jetekshileri hesh qanday sud sheshimisiz Ruzina rayonındaǵı qamaqxanada atıp óltirilgen. Gitlerdiń buyrıǵı menen chexlardıń barlıq joqarı oqıw orınları urıstıń sońına shekem jabılǵan. Aradan eki jıl ótkennen soń 1941-jılı London qalasında nacizmge qarsı gúresip atırǵan studentlerdiń xalıqaralıq ushırasıwı bolıp ótken. Onda chexoslovakiyalı Otto Shlingtiń usınısı menen usı sáneni hár jılı qaytıs bolǵanlar esteligi ushın Studentler kúni sıpatında belgilew qararı qabıl etilgen.

Bul sáne 1946-jıl 17-noyabrden baslap xalıqaralıq kólemde belgilenedi.

Islam Matekov,
Qaraqalpaqstan xabar agentligi.