ÁJINIYAZ ATÍNDAǴÍ NÓKIS MÁMLEKETLIK PEDAGOGIKALÍQ INSTITUTÍ

Samarqand sammiti – xalıqaralıq birge islesiwde konstruktivlik qarım-qatnas hám doslıqqa tiykarlanǵan tariyxıy waqıya

Xabarıńız bar, usı jıldıń 15-16-sentyabr kúnleri Samarqand qalasında Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoyevtiń basshılıǵında Shanxay birge islesiw shólkemi (ShBSh) Mámleket basshıları keńesiniń jigirma ekinshi májilisi bolıp ótedi.

Samarqand sammiti sheńberinde kóp tárepleme hám eki tárepleme ushırasıwlar ótkeriliwi belgilengen bolıp, bul ushırasıwlarda ShBShǵa aǵza mámleketler arasında ekonomikalıq, finanslıq, investiciyalıq hám qáwipsizlik boyınsha birge islesiwdi kúsheytiwge baǵdarlanǵan hújjetlerge qol qoyılıwı kútilmekte.

Usı sammit aldınan Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoyevtiń «Shanxay birge islesiw shólkeminiń Samarqand sammiti: óz ara baylanıstaǵı dúnyada qarım-qatnas hám birge islesiw» atamasındaǵı maqalası járiyalandı.

Búgin, 14-sentyabr kúni Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutında usı maqalanıń mazmunı hám áhmiyetine baǵıshlanǵan seminar bolıp ótti.

Seminarǵa fakultet dekanlarınıń orınbasarları, professor-oqıtıwshılar, tyutorlar hám ǵalaba xabar quralları wákilleri qatnastı.

Ilajdı instituttıń jaslar máseleleri hám ruwxıy-aǵartıwshılıq isleri boyınsha birinshi prorektorı Q.Qodirov basqarıp bardı.

Atap ótilgenindey, ShBShnıń Samarqand sammiti dúnyada 2020-jılǵı koronavirus pandemiyasınan keyingi úsh jıllıqtaǵı Shólkemge aǵza mámleketler basshılarınıń dáslepki júzbe-júz ushırasıwı bolıwı menen áhmiyetli. Sonday-aq, bul sammit ShBSh tariyxında jetiskenliktiń jáne bir betin ashıwǵa xızmet etiwi menen xarakterlenbekte.

Prezident Sh.Mirziyoyevtiń maqalasında Ózbekstannıń Shólkemge basshılıǵı dúnyada jedel processler júz berip atırǵan ózine tán «tariyxıy evolyuciya» basqıshına tuwra kelgenligi, házirgi waqıtta globallıq kólemde xalıqaralıq birge islesiwdiń universal princip hám normalarına tiykarlanǵan sistema izden shıǵıp, mámleketler arasında óz ara isenimniń kriziske ushırap atırǵanı, bul bolsa óz gezeginde, geosiyasiy qarama-qarsılıqlarǵa xoshamet berip, «bloklarǵa tiyislilik» stereotipleriniń qayta tuwılıw qáwpin júzege shıǵarıp atırǵanlıǵı atap ótilgen. Maqalada bunday mashqalalardan shıǵıwdıń birden-bir jolı – konstruktivlik qarım-qatnas hám hár bir táreptiń máplerin esapqa alıw jáne húrmet etiwge tiykarlanǵan kóp tárepleme birge islesiw ekenligi kórsetip ótilgen.

Maqalanıń «Tabıslı regionallıq birge islesiw modeli» bóliminde Shanxay birge islesiw shólkemi búgingi kúnde úlken geografiyalıq mákandı qamtıp alǵan hám planetamız xalqınıń derlik yarımın birlestirgen, dúnyadaǵı eń iri regionallıq shólkemge aylanǵanlıǵı, Shólkemniń baslı jetiskenligi – regionallıq qáwipsizlikti támiyinlew arqalı kóp tárepleme birge islesiwdi alǵa qoyıwda ekenligi atap kórsetiledi.

Sonıń menen birge, ShBSh óz mazmunına muwapıq, tınıshlıq, birge islesiw hám rawajlanıw jolında birlesiwine, ayırıwshılıq elementinen jıraq bolǵan mákanǵa aylanıwı zárúrligi atap ótilgen.

Sonday-aq, maqalada Ózbekstannıń Shólkemge basshılıǵı dáwirinde úlken perspektivalı otızdan aslam konceptual baǵdarlamalar, kelisim hám qararlar qabıl etilgenligi, ShBSh sheńberinde qáliplesken usınday unamlı hám tabıslı tájiriybeden Awǵanstandı rawajlandırıw máselesinde de paydalanıw oǵada áhmiyetli ekenligi, óytkeni, Awǵanstan da hesh gúmansız ShBSh mákanınıń bir bólegi bolıp esaplanatuǵınlıǵı sóz etilgen.

Maqalanıń sońǵı bóliminde Prezident xalıqaralıq shólkem jumısında «Samarqand ruwxı» degen termindi atap kórsetip, «Tariyx ushın qáliplesken túsinikke muwapıq, Samarqandtan turıp qaraǵanda, dúnya shashaw emes, al bir pútin hám bólinbes bolıp kórinedi. «Samarqand ruwxı» degen siyrek ushırasatuǵın fenomenniń mazmunı da tiykarınan sonda jámlengen bolıp, ol xalıqaralıq birge islesiwdiń, sonıń ishinde, ShBSh sheńberindegi sherikliktiń principiallıq jaqtan jańa formatın qáliplestiriw baǵdarında bekkem tiykar bolıwı múmkin»,-dep keltirip ótedi.

Bul Ózbekstan ShBSh globallıq joybarı sheńberinde óz ara básekini emes, siyasiy yamasa áskeriy bloklardı da emes, globallıq birge islesiw hám doslıqtı jáne usı doslıqqa tiykarlanǵan baylanıslardı rawajlandırıwdı qollap¬-quwatlaytuǵınlıǵın ańlatadı.

Ótkerilgen seminarda instituttıń jámiyetlik pánler kafedrasınıń baslıǵı, docent Ya.Abdullaeva, milliy ideya, ruwxıylıq tiykarları hám huqıq tálimi kafedrası oqıtıwshısı D.Bekimbetovalar maqalada atap ótilgen máseleler, bunnan kelip shıǵatuǵın wazıypalar haqqında bayanatlar jasadı.

NMPI baspasóz xızmeti.