Búgingi kúnde global informaciyalıq maydanda kiber ortalıq penen baylanıslı túrli qáwipler júzege kelmekte. Sonlıqtan, virtual dúnyadaǵı hújimlerden qorǵanıw máselesi dúnya jámiyetshiligin tereń táshwishke salmaqta.

Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutında ótkerilgen úgit-násiyat ilajı kiber ortalıqta ámelge asırılıp atırǵan jınayatlarǵa qarsı gúresiwdiń áhmiyetli mashqalalarına arnaldı.

Ilajǵa Ózbekstan Respublikası Ishki isler ministrligi Operativ-izlew departamenti Kiberqáwipsizlik orayınıń juwaplı xızmetkeri Lochinbek Atoev, Qaraqalpaqstan Respublikası Ishki isler ministrligi Operativ-izlew xızmeti Kiberqáwipsizlik bóliminiń baslıǵı Dáwletniyaz Seytmuratov, institut professor-oqıtıwshıları, jaslar tárbiyası máselelerine juwapker xızmetkerler hám belsendi student-jaslar qatnastı.

Ilajdı instituttıń jaslar máseleleri hám ruwxıy-aǵartıwshılıq isleri boyınsha birinshi prorektorı Quvondiq Qodirov basqarıp bardı.

Sózge shıqqanlar informaciyalıq qáwipsizlikti támiyinlew hám kiber jınayatlarǵa qarsı gúresiwde júzege kelip atırǵan mashqalalar haqqında maǵlıwmatlar berdi.

Maǵlıwmatlarǵa qaraǵanda, dúnya boylap hár jılı 500 millionnan aslam kiber hújimler shólkemlestiriledi. Hár sekundta 12 insannan biri kiber ortalıqta ámelge asırılǵan hújimlerdiń qurbanına aylanadı. AQSh, Franciya, Angliya, Germaniya, Belgiya, Lyuksemburg sıyaqlı rawajlanǵan mámleketlerde jınayatlardıń 60-65 procenti kiber hújimler arqalı ámelge asırılmaqta.

Ózbekstanda da sońǵı úsh jılda usı túrdegi jınayatlar 8,3 esege kóbeyip, házirgi waqıtta ulıwma jınayatshılıqtıń derlik 5 procentine jetken. Sonıń ishinde, Qaraqalpaqstan Respublikasında da bunday jınayatlar ótken jılǵa salıstırǵanda 20 procentke artqan. Atap aytqanda, nızamǵa qayshı bank-qarjı operaciyaları arqalı ózgelerdiń plastik kartadaǵı qarjıların ózlestiriw, zıyanlı viruslar tarqatıw, qumar hám táwekelshilikke tiykarlanǵan onlayn oyınlar, diniy dogmatizmge baǵdarlanǵan informaciyalıq hújimler, onlayn sawda maydanındaǵı aldawshılıq jınayatları kóbeyip barmaqta.

Eń ashınarlısı, informaciyalıq texnologiyalar járdeminde huqıqbuzarlıq hám jınayatqa qol urǵan adamlar arasında jaslar kópshilikti quramaqta. Respublikamızda virtual dúnyadaǵı nızam buzılıw jaǵdaylarınıń kópshiligi 16-23 jas aralıǵındaǵı jas óspirimler hám jaslar tárepinen ámelge asırılmaqta. Bunnan kórinip turǵanınday kiberqáwipsizlikti támiyinlew máselesi búgin hár qashanǵıdan da áhmiyetli bolıp qalmaqta.

Ilaj barısında kiber jınayatshılıq hám kiber hújimlerdiń aldın alıw boyınsha ámelge asırılatuǵın jumıslar haqqında tolıq maǵlıwmatlar berildi.

Qatnasıwshılar taraw qánigelerine ózlerin qızıqtırǵan sorawlardı berip, tolıq juwaplar aldı.

NMPI baspasóz xızmeti.