Belgili ilimpaz hám pedagog Ajimurat Jumamuratovtıń 70 jıllıǵına arnalǵan keshe bolıp ótti

Paytaxtımız Nókis qalasındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik jas tamashagóyler teatrında Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutı fizikanı oqıtıw metodikası kafedrasınıń professorı, fizika-matematika ilimleriniń kandidatı, awıl xojalıǵı ilimleriniń doktorı Ajimurat Jumamuratovtıń 70 jıllıq yubileyine baǵıshlanǵan keshe bolıp ótti.

Ilajdı institut rektorı wazıypasın waqıtsha atqarıwshısı Quvondiq Qodirov qutlıqlaw sózi menen ashtı hám basqarıp bardı.

Konferenciya kún tártibine muwapıq, fizikanı oqıtıw metodikası kafedrasınıń baslıǵı, fizika-matematika ilimleriniń doktorı, professor A.Kamalov, Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik universiteti professorı, akademik B.Mámbetnazarov, instituttıń rus tili hám ádebiyatı kafedrasınıń professorı Q.Qoshanov hám basqa da belgili alımlar, ilim pidayıları professor Ajimurat Jumamuratovtıń ómiri hám miynet jolı haqqında bayanatlar jasadı hám shıǵıp sóyledi.

Ajimurat Jumamuratov 1953-jılı Qońırat rayonında dúnyaǵa kelgen.

1970-jılı mektepti tabıslı pitkerip shıǵıp, sol jılı Qaraqalpaq mámleketlik pedagogikalıq institutınıń Fizika-matematika fakulteti fizika hám ulıwma texnikalıq pánler qánigeligine oqıwǵa kirdi. 1975-jılı oqıwdı ayrıqsha bahalar menen pitkergennen soń miynet jolın usı institutta óndiris kafedrasınıń oqıtıwshısı bolıp islewden basladı.

1977-jılı Tashkent mámleketlik universitetiniń atom yadrosı hám elementar bóleksheler fizikası qánigeligi boyınsha aspiranturasına kirip, 1978-jıldan baslap Moskva oblastınıń Dubna qalasındaǵı Yadronı izertlew birlesken institutınıń laboratoriyasında ilimiy-izertlew jumısların alıp bardı. Usı izertlewler nátiyjesinde yadronıń qásiyetlerin túsindiretuǵın teoriyalarǵa tiykar pik eksperimentallıq materiallar alınıp, bul óz dáwiri ushın dúnyada birinshi jańalıq bola aldı.

Izertlew jumıslarınıń juwmaqları boyınsha Ajimurat Jumamuratov 1983-jılı Ózbekstan Ilimler Akademiyasınıń Yadro-fizika institutında kandidatlıq dissertaciya jumısın tabıslı qorǵadı.

Ol 1985-jıldan baslap Qaraqalpaqstan Respublikasında egislik jerlerdiń agroximiyalıq qásiyetlerin, taw jınıslarındaǵı ximiyalıq elementlerdiń muǵdarın yadrofizikalıq usıllar menen izertlew jumısların alıp bardı.

Egislik jerlerdiń quramındaǵı makro hám mikro elementlerdi anıqlap, ekologiyalıq tásirlerin úyrenip, kóplegen ilimiy maqalalar járiyaladı. 1997-jılı «Aral mashqalası hám ekosistemadaǵı mikroelementlerdiń bólistiriliw nızamlılıqların izertlewdiń áhmiyeti» atamasındaǵı birinshi doktorlıq monografiyası baspadan shıqtı.

Sol tiykarda Topıraq ilimi hám agroximiya institutınıń ilimiy keńesinde doktorlıq dissertaciyasın tabıslı qorǵap shıǵıp, Qaraqalpaqstanda birinshi bolıp awıl xojalıǵı ilimleriniń doktorı ilimiy dárejesin alıwǵa eristi.

Ajimurat Jumamuratov 200 den aslam ilimiy jumıslardıń avtorı, eki monografiya, joqarı oqıw orınları ushın eki sabaqlıq, eki oqıw qollanba, kásip-óner kolledjleri ushın bir oqıw qollanba, onnan aslam oqıw-metodikalıq qollanbalar jazıp, ilimiy-izertlew jumıslarınıń nátiyjelerin respublikalıq hám xalıqaralıq ataqlı jurnallarda járiyalap kelmekte. 2000-jılı onıń avtorlıǵındaǵı «Yadro fizikasınan laboratoriyalıq jumıslar» oqıw qollanbası joqarı oqıw orınları ushın jazılǵan eń jaqsı ilimiy ádebiyatlardıń biri dep tabıldı.

Ol miynet jolı dawamında Qaraqalpaq mámleketlik universiteti hám Nókis mámleketlik pedagogikalıq institutında assistent-oqıtıwshılıqtan, kafedra baslıǵı, professor dárejesine shekem kóterildi.

Sonıń menen birge, kóplegen ilimiy grantlarda qatnasıp, olarǵa basshılıq etti hám Aralboyı aymaǵında geoximiyalıq jaǵday, regionda ekologiyalıq qáwipsizlikti támiyinlew máselelerin tereń izertledi. Sonday-aq, institutta xalıqaralıq ilimiy-teoriyalıq konferenciyalardı shólkemlestiriw jumıslarına da basshılıq etti.

Ajimurat Jumamuratovtıń ilimiy-pedagogikalıq tarawdaǵı jemisli miynetleri joqarı bahalanıp, oǵan Ózbekstan hám Qaraqalpaqstan Respublikalarınıń xalıq bilimlendiriw aǵlası kókirek belgisi, birneshe márte ministrliktiń húrmet jarlıqları berildi.

Keshede yubiley iyesiniń jaqınları, shákirtleri, birge islesip atırǵan kásiplesleri sózge shıǵıp, Ajimurat Jumamuratovtı qutlıqladı hám sawǵaların tapsırdı.

Yubiley keshesi instituttıń «Tumaris» xalıq ansambli hám talantlı studentleri atqarıwındaǵı koncert baǵdarlaması menen dawam etti.

NMPI baspasóz xızmeti.