Qozoq tili va adabiyotibo`limi 1954-1955 o`quv yilida ochildi. Tarix-filologiya fakul`tetida Qozoq tili va adabiyoti mutaxassisligida talabalarga Qallы Ayыmbetov, Srajaddin Axmetov, Kөsherbay Berdimuratov, Aytjan Esemuratov, Alg`azы Bekbasov, R.G.Timasheva, J.A.Orыnbaev, akademik G`ayыp Nepesov, Sұltamұrat Bekmұratov, Kamal Moldaxmedov, Balquyg`an Erjanova, Mariyam Alieva, Jumыrbay Qayыrbaevlar dars berdi. Nukus davlat pedagogik instituti kayta tashkil etilgan 1990 yildan buyon kafedra professor-o`qituvchilaridan Q.Aralbaev, K.Xamidullaev, R.Ayapbergenov, A.Kәrіbaeva, J.Qoblanov, A.Qoblanova jәne SH.Qud`yarovalar nomzodlik dissertatsiyasini muvofoqiyatli himoya qildilar. Kafedra professor-o`qituvchilari 1990 yildan buyon bir qansha ilmiy ishlarini chop etdi. B.Beketov. «Qaraqalpaq qazaqtarыnың tіlі». Almatы, 1992 y., Q.Әmіraliev «Semantiko-grammaticheskie osobennosti upotrebleniya tyurkskix chastits». 1991 y., A.Kәrіbaeva «Fizkul`tura boyыnsha russha-qaraqalpaksha terminler sөzligi». Nukus, 1991 y., «Sportivnaya leksika karakalpakskogo yazыka», Nөkis, 1995 y., E.Mergenbaev «Voprosы sintaksisa slovosochetaniy v tyurkskix yazыkax». Nukus, 1992 y., «Tүrkiy tillerde sөz өzgerio` sistemasы», Nukus, 1994 jыl, «Qazaq tiliniң sөz өzgerim jүyesi», Almatы 1995 y., K.Xamidullaev «M.Maqataev tvorchestvosыndag`ы qaraqalpaq temasы», Nukus, «Bilim», 1995 y., «Qazaq tilin oqыtu metodikasы» studentterge arnalg`an bag`darlama, Nukus «Bilim», 1998 y., Q.Jұmajanov «Asau-Baraq» Xojelі «Dostыq үnі» baspasы 1993 y., «Xalыq shayыrlarы poeziyasыnda fol`klorlыq hәm daralыq dәstүr», Nukus «Bilim» 1993 y., «Abay jәne qaraqalpaq әdebietі», Almatы, «Sanat», 1995 y., «Abay entsiklopediyasы» (avtorlar quramida) Almatы «Atamұra», 1995 y., 2006-2013 yillari professor Q.Jұmajanov «Qaraqalpaq aymag`ыndag`ы qazaq әdebietі» monografiyasы. Almatы. 2006, f.g`.k. dotsent Q.Aralbaevtың «Qazaq әdebieti» (7-klass) darslik (Tashkent 2005,2009 yillar), O.Dospanov va Ы.Qұttыmuratova «Dialektologiyadan әmeliy jumыslar». Nukus, 2009, «Kratkiy slovar` russko-karakalpakskix i karakalpaksko – russkix sokraщeniy», Nukus, 2010; T.Tөrtkүlbaeva «Mazmұndamalar jinag`ы». Nukus, 2010 y., T.Tөrtkүlbaeva va T.Abdireymova «Qazaq әdebietіnen kurs jұmыsыn jazdыru әdіsі». Nukus, 2011 j, T.Tөrtkүlbaeva va A.Bektaev «Qazіrgі әdebi protsess». Toshkent, 2013 j., Q.Jұmajanov, T.Tөrtkүlbaeva «Qaraqalpaqstandag`ы qazaq aqыn-jыraularыnың mұrasы» Almatы, 2017 y. ilmiy ishlari va o`quv qo`llanbalari talabalarga xizmat qilmoqtalar. Talabalarimiz ustozlarning ayanbay bergan bilimi, yaratilgan bul imkoniyatlardan tug`ri, o`nimli foydalanip, o`quv bilan jamoa ishlarga foal qatыnashib ko`p yutuqlarni qo`lga kirgizmoqda. Har yili respublika ko`lamida dasturga aynalib o`tkazilib kele yatqan fan olimpiadasida 1 o`ringa ega bo`lmoqda. o`lar:2014 y. Raxmanova Botakөz, 2015 y. Tәjibaeva Ulzada, 2016 y. Nurg`abulov Qurmang`azы. Bugunda kafedramiz «Qozoq tili va adabiyoti» deb otalib, kafedrani f. f. n., dotsent A.Orazыmbetov boshqarib, katta o`qituvchilar T.Turtkүlbaeva, , B.Bekniyazov, Ы.Quttыmұratova, assistent G.Mambetkarimovlar talabalarga qozoq tili va adabiyotidan shuqur bilim berib keladi. Kafedraning 2017-2018 o`quv yilidagi yuklamasi – 4135 soat.